terug

Vorm, inhoud en juridische bescherming. Definitie format: ‘het raamwerk of de structuur van een radio- of televisieprogramma waarin de telkens terugkerende elementen zijn vastgelegd en op basis waarvan een serie afleveringen kan worden geproduceerd.

Ontwikkelen  Aandachtspunten betreffende de vorm van het format. Zorg dat de lezer in de eerste paar regels (in een logline of zeer korte samenvatting) al een duidelijk beeld krijgt van het programma. Wees kort en to the point.

Vorm, inhoud en juridische bescherming

Definitie format: ‘het raamwerk of de structuur van een radio- of televisieprogramma waarin de telkens terugkerende elementen zijn vastgelegd en op basis waarvan een serie afleveringen kan worden geproduceerd.’

Ontwikkelen  Aandachtspunten betreffende de vorm van het format. Zorg dat de lezer in de eerste paar regels (in een logline of zeer korte samenvatting) al een duidelijk beeld krijgt van het programma. Wees kort en to the point.

Overweeg om een overzichtelijk titelblad toe te voegen met daarop:
· titel
· naam/adres/e-mail/telefoon/fax/website van bedenkers
· genre
· programmalengte
· eventueel: aantal afleveringen
· korte samenvatting of logline (of eventueel teaser)
· doelgroep

Verwijder spel- en andere fouten. Met een foutloos format wek je een professioneler en geloofwaardiger indruk. Een format met veel fouten kan daarentegen ongelezen terzijde worden gelegd. Maak meer gebruik van tekstopmaak. Gebruik bijvoorbeeld vetgedrukte kopjes, maak een logische onderverdeling in alinea's, etc. Dit is plezieriger voor het oog, maar verhoogt vooral ook de leesbaarheid. Voer de lezer hapklare brokken. Zorg ervoor dat het format de juiste lengte heeft (max. 4 pagina's). Als het te lang is, dan kan de lezer afhaken. De lezer heeft bij voorkeur op pagina 1 al een duidelijk beeld van het programma. Indien geïnteresseerd, dan kan hij op de volgende bladzijden over de details lezen. Het kan handig zijn om een kort CV toe te voegen, indien je werkervaring aansluit op de tv-branche. Aandachtspunten betreffende de inhoud van het format Neem ook de volgende, meer inhoudelijke punten in overweging. Bij al de onderstaande suggesties geldt dat het soms verstandig is om ze juist niet in je format te verwerken. Belangrijk is wel dat je deze keuze bewust maakt:

In het geval van series: Het kan verstandig zijn om 1 of meer afzonderlijke afleveringen uit te werken.

In het geval van documentaire: Het kan verstandig zijn om niet te uitgebreid het onderwerp (persoon, object, enz.) van de documentaire beschrijven, maar veel meer de manier waarop het onderwerp in het programma belicht wordt.

Het kan verstandig zijn om kort te beschrijven in welke fase van de research je bent of hoe je het denkt aan te gaan pakken. Ook bijvoorbeeld wie daar nog meer, behalve jijzelf, bij betrokken zijn.

In het geval van drama (en documentaire)

Het kan verstandig zijn om duidelijke beschrijvingen van karakters en locaties te geven, die qua lay-out apart staan van andere onderdelen van het format.

Het kan verstandig zijn om de tijd waarin het verhaal zich afspeelt te vermelden. Zeker als dit niet het heden is.

Algemeen

Het kan verstandig zijn om aan te geven hoe het programma productioneel zou moeten worden ingevuld. Bijvoorbeeld low-budget (met kleine crew en DV-camera) of groot (35 mm). Als je verwijst naar andere televisieprogramma's, literatuur, films en dergelijke (als illustratie bij of als basis voor je format), houd er dan rekening mee dat de lezer de werken waarnaar je verwijst misschien niet kent. Een korte uitleg over het betreffende werk, een verwijzing naar andere publicaties of bijlagen kunnen in dit geval doorgaans geen kwaad.

Beschermen

Juridisch kader voor de bescherming van formats

1. Auteursrecht
2. Onrechtmatige daad
3. Contractenrecht

1. Auteursrecht

Werk: Het auteursrecht beschermt ‘werken van letterkunde, wetenschap of kunst’. De eis waaraan een werk moet voldoen is dat het een ‘eigen, oorspronkelijk karakter’ heeft en het ‘persoonlijk stempel’ van de maker draagt. Anders dan deze formule doet vermoeden, ligt de lat niet erg hoog.

Vorm / idee: Wat is nu precies een ‘auteursrechtelijk beschermd werk’? De Hoge Raad heeft bepaald dat alleen ‘de vormgeving die de uiting is van datgene wat de maker tot zijn arbeid heeft bewogen’ wordt beschermd. Simpel gezegd: de concrete uitwerking is beschermd, het (achterliggende) idee niet. Juist bij formats is het vaak moeilijk te bepalen waar het idee eindigt en de concrete uitwerking begint.

Ontstaan van het recht: Het auteursrecht ontstaat automatisch op het moment van het creëren van het werk. In Nederland is enige vorm van registratie (zoals bij een merk) niet vereist.

Inhoud van het recht: De maker van een auteursrechtelijk werk kan optreden tegen zogenaamde inbreuk. Hiervan is sprake als een ander dan de maker dit werk ‘verveelvoudig’ (kopieert) en/of ‘openbaarmaakt’ (in geval van formats: het programma waarin het format is uitgewerkt uitzendt).

2. Onrechtmatige daad: Soms biedt ook het algemene leerstuk van de onrechtmatige daad uitkomst tegen navolging van een format. Er moet dan wel iets meer aan de hand zijn dan alleen maar het ‘aan de haal gaan met het werk’.

Artikel 6:162 BW bepaalt dat als onrechtmatige daad wordt beschouwd ‘een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.’

3. Contractenrecht: Vanzelfsprekend kan de maker van een format ook een ander verbieden om dit format te gebruiken als daarover specifieke afspraken zijn gemaakt. In principe kunnen partijen over een format namelijk alles met elkaar afspreken wat zij maar willen en dit vastleggen in een contract. Als een partij zich niet aan de afspraak houdt, kan de ander hem (al dan niet voor de rechter) daarop aanspreken.

terug